Tıbbi İçerik Onayı: Bu makale, Dt. Emrecan Eren tarafından tıbbi olarak incelenmiş ve onaylanmıştır.
Yasal Uyarı: Bu sayfada yer alan tüm içerik, ebeveynleri bilgilendirme amaçlıdır. Çocuğunuzun tanı ve tedavisi için mutlaka diş hekiminize danışınız.
Bir ebeveyn olarak, çocuğunuzun sağlığını korumak için elinizden gelen her şeyi yaparsınız. Ona hastalıklardan korunması için aşılarını yaptırırsınız. Peki, çocuğunuzun dişlerini, ömür boyu kullanacağı kalıcı dişlerini, "çürük" adı verilen bu yaygın ve bulaşıcı hastalıktan korumak için bir "aşı" olduğunu biliyor muydunuz?
"Diş Aşısı" olarak bilinen Fissür Örtücü, tam olarak bu görevi üstlenir. Bu, iğne içeren gerçek bir aşı değildir; ancak koruyuculuk prensibi o kadar güçlüdür ki, diş hekimleri olarak biz ona bu değerli takma adı vermişizdir.
Asıl Sorun: "Fissür" Nedir ve Neden Fırça Yetersiz Kalır?
Fissür örtücünün neden "gerekli" olduğunu anlamak için, önce düşmanımızın (çürüğün) nerede saklandığını bilmeliyiz.
Problem: Azı Dişlerimizin Anatomisi
Çocuğunuzun arka azı dişlerinin çiğneme yüzeylerine yakından bakın. Bu yüzeyler düz değildir; "tepecikler" ve "girintili oluklar" ile doludur. İşte bu derin, dar oluklara ve çukurlara "Fissür" denir.
Fırçanın Çaresizliği
Bu fissürler o kadar dar ve derindirler ki, diş fırçasının kılları o oluğun dibine fiziksel olarak ulaşamaz. Fırça kılı oluğun yüzeyini temizlerken, yiyecek artıkları ve bakteriler o oluğun dibine sıkışır.
İstatistik: Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Amerikan Diş Hekimliği Birliği (ADA) verilerine göre, çocuklarda görülen çürüklerin %80 ila %90'ı, dişlerin bu "fissür" adı verilen çiğneme yüzeylerinden başlar.
Fissür Örtücü Nasıl Çalışır? (Koruyucu Kalkan)
Fissür Örtücü, "Biyouyumlu" ve akışkan kıvamlı bir "koruyucu cila" materyalidir. Genellikle diş renginde (beyaz veya şeffaf) bir reçine bazlı malzemedir.
Koruma Mekanizması:
- Temizleme: Diş yüzeyi, fissürlerden tamamen temizlenir
- Akışkan Uygulama: Sıvı haldeki "koruyucu cila", dişin çiğneme yüzeyine sürülür. En derin olukların dibine kadar sızar
- Kapatma (Mühürleme): Özel bir mavi (LED) ışıkla sertleştirilir
- Sonuç: Pürüzlü, girintili yüzey → Pürüzsüz, kaygan ve "temizlenebilir" yüzeye dönüşür
Analoji: Banyonuzdaki fayansların arasındaki "derz" dolgusunu su geçirmez bir cila ile mühürlemek gibi. Derzleri mühürlersiniz ve küf oluşumunu engellersiniz.
"Kanıta Dayalı" Gerçek: Gerçekten İşe Yarıyor mu?
Fissür örtücü, bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmış bir tedavidir:
- CDC Verisi: Azı dişlerindeki çürükleri ilk iki yıl içinde %80'e kadar ve dört yıl boyunca %50'ye kadar önleyebilir
- Altın Standart: WHO, FDI ve Türk Pedodonti Derneği tarafından "en etkili" koruyucu yöntem olarak tavsiye edilmektedir
Adım Adım İşlem: Çocuğumun Canı Acıyacak mı?
Ağrısız Güvencesi: Bu işlemde ASLA iğne (anestezi) veya "matkap" kullanılmaz. İşlem tamamen ağrısız, acısızdır ve genellikle diş başına sadece birkaç dakika sürer.
4 Basit Adım:
- Teşhis ve Temizlik: Diş yüzeyi, özel bir fırça ve pat ile temizlenir
- Yüzey Hazırlığı: Nazik bir solüsyon 15-20 saniye sürülür (dişe zarar vermez)
- Uygulama: Akışkan fissür örtücü, bir fırça yardımıyla "boya yapar gibi" sürülür
- Sertleştirme: Mavi LED ışığı 20-30 saniye tutulur ve materyal "sert bir kalkana" dönüşür
Bitti! Çocuk koltuktan kalktığında hiçbir ağrı, acı veya uyuşukluk hissetmez. Hemen yemek yiyebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Hangi Dişlere ve Ne Zaman Yapılmalı?
- Kritik Hedef: 6 Yaş Dişleri: İlk kalıcı azı dişi, yaklaşık 6 yaşında sürer. Çıkar çıkmaz (ilk 6 ay içinde) uygulanmalıdır
- İkinci Hedef: 12 Yaş Dişleri: İkinci kalıcı azılar da aynı risk altındadır
- Süt Dişleri: Gerekirse, süt azı dişlerine de uygulanabilir
2. Güvenli mi? İçinde Zararlı Madde (BPA) Var mı?
Kliniğimizin Standardı: Kullandığımız modern fissür örtücüler BPA içermeyen (BPA-Free) veya "güvenli" sınırın binlerce kat altında malzemelerdir.
Bilimsel Gerçek: Çocuğunuzun plastik şişelerden veya havadan aldığı BPA miktarı, bir dental sealant'tan alacağı teorik miktardan katbekat fazladır.
3. Ömür Boyu Kalıcı mıdır?
Ömür: İyi yapılmış bir fissür örtücü, 5 ila 10 yıl arasında dayanır. Bu süre, çocuğunuzun o riskli "çürük çağı"nı atlatması için fazlasıyla yeterlidir.
Kontrol: 6 aylık rutin kontrollerimizde durumunu kontrol ederiz. Küçük bir aşınma varsa, tamiri 1 dakika sürer.
4. Artık Dişlerini Fırçalamasa Olur mu?
KESİNLİKLE HAYIR! Fissür örtücü, sadece dişin çiğneme yüzeyindeki olukları korur. Asla dişlerin yan yüzeylerini korumaz.
Bütünsel Koruma: Fissür Örtücü + Flor Uygulaması + İyi Bir Fırçalama = Tam Koruma
Sonuç: Çürük "Tedavi" Edilmez, "Önlenir"
Bizim için en iyi dolgu, "hiç yapılmamış" dolgudur. En iyi kanal tedavisi, "hiç ihtiyaç duyulmayan" tedavidir.
Çocuğunuzun o en değerli, ömür boyu kullanacağı 6 yaş dişlerini, daha çürükle tanışmadan koruma altına almak, modern diş hekimliğinin ebeveynlere sunduğu en büyük fırsattır.
Fissür Örtücü (Diş Aşısı), bu fırsatın en basit, en ağrısız ve en bilimsel yoludur. Bu, bir "masraf" değil, çocuğunuzun gelecekteki ağız sağlığına yönelik yapılmış en akıllıca "sağlık yatırımıdır."
Yazar Hakkında: Bu makale, Dt. Emrecan Eren tarafından yazılmış ve tıbbi olarak onaylanmıştır. Kliniğimiz, kanıta dayalı (evidence-based) tedavi protokolleri ile hastalarına hizmet vermektedir.